Ενα Σαββατοκύριακο, δύο ταινίες
Σάββατο βράδυ, Brokeback Mountain στο Εμπασσυ στο Κολωνάκι
Ισως να φταίει ο θόρυβος γύρω από την ταινία, που πάντα γεννάει προσδοκίες. Ισως να φταίει το ότι γύρω-γύρω ακούγονταν πνιχτά (ή λιγότερο διακριτικά) γελάκια και δηκτικά σχόλια, στην επίμαχη σκηνή που οι δύο ήρωες κάνουν για πρώτη φορά σεξ. Αντίστοιχο κλίμα υπήρξε και σε όλη την υπόλοιπη ταινία. Με τις γυναίκες να κάνουν σχόλια για την δήθεν ύποπτη συμπεριφορά των γκόμενών τους όταν πηγαίνουν "για ψάρεμα με τον κολλητό", και τους straight άνδρες να αντιδρούν αμήχανα. Oι gay θεατές βέβαια ήταν σε άλλο μήκος κύματος, απολύτως λογικό αυτό. Ισως να πέρασε πολλή ώρα μέχρι τα τελευταία 30 λεπτά, όπου η ταινία γίνεται πλέον εσωτερική, άρα και πιο ενδιαφέρουσα, και οι χαρακτήρες αρχίζουν να φαίνονται ανάγλυφοι. Μπορεί να εκνευρίστηκα λίγο που οι γυναίκες στην ταινία υπήρχαν μόνο ως καρικατούρες. Δεν είναι δυνατόν να βλέπεις τον άνδρα σου να ρίχνει παθιασμένα γλωσσόφιλα στον κολλητό του φίλο και να περιμένεις να δεις αν βράχηκε το χαρτάκι στην πετονιά, για να λυθεί το μυστήριο... Σε όποια δεκαετία και να ζεις, όσο καταπιεσμένη και απλοϊκή και να είσαι, οι αναμενόμενες αντιδράσεις είναι πάνω-κάτω οι ίδιες. Οχι ότι οι αρσενικοί ήρωες της ταινίας διαθέτουν περισσότερα επίπεδα. Αλλά οι τρεις γυναίκες που σκιαγραφούνται στην ταινία είναι εξίσου αδιάφορες. Οι δύο σύζυγοι, κατ' αρχήν. Η μία κυνική και παραδομένη στην ύλη, η άλλη σιωπηλό θύμα που πιο πολύ σε πνίγει με την απουσία παρά την παρουσία της. Η μητέρα, μιλάει με το βλέμμα της, στη σκιά του πάτερ-φαμίλια, προδομένη γυναίκα της συντηρητικής Αμερικής της δεκαετίας του '60. Ωστόσο, κι αυτή δεν τολμάει να υπάρξει παρά μόνο πίσω από τις γραμμές.
Ο Ενις (πολύ καλή ερμηνεία, οφείλω να το αναγνωρίσω, εσωτερική και μεστή) μου φάνηκε πολύ γοητευτικός. Αντιδρά στον απρόσμενο έρωτα που τον βρίσκει στο βουνό με μια αθωότητα που θυμίζει έφηβο. Η σκηνή στο ποτάμι, και αυτή με το πουκάμισο,στο πατρικό του φίλου του, είναι σπαραχτικές σχεδόν, χωρίς να φωνάζουν. Ο έτερος ήρωας ωστόσο είναι η τραγική φιγούρα του έργου, χωρίς καμία αμφιβολία. Το δικό του πάθος για το φύλο του προϋπάρχει και δεν χορταίνει με αποσπασματικές συναντήσεις της 1 εβδομάδας έκαστη. Είναι αυτός που διεκδικεί το δικαίωμα να ζήσει με τον άνθρωπό του, όπως ένα "κανονικό ζευγάρι". Διεκδικεί το δικαίωμά του να γεύεται τον έρωτα, όπως όλοι οι υπόλοιποι. Και καταφεύγει πέρα από τα σύνορα, γιατί η ντόπια κοινωνία δεν σηκώνει τέτοιες προσδοκίες. Στο τέλος, τιμωρείται, σαν σκυλί, σαν γυναίκα του δρόμου, σαν τους μαύρους του Νότου, σβήνει μαζί με το ακόρεστο πάθος του ατιμωτικά.
Η ταινία είναι καλή. Και μιλάει για το τέλος του έρωτα και την απώλεια, δεν είναι gay ταινία, έχει δίκιο ο Τσαγκαρουσιάνος, στο σχετικό κείμενό του περί νέας μελαγχολίας, στο φύλλο του Σαββάτου που μας πέρασε. Αλλωστε, υπάρχει και η σκηνή με την ξανθούλα που μπαίνει για λίγο στη ζωή του Ενις (αυτή ήταν με διαφορά η πιο φρέσκια θηλυκή παρουσία στην ταινία, έστω και ολίγον τι μονοδιάστατη). Κι εκεί ένα αντίο λέγεται, απλώς δεν βρίσκεται στο επίκεντρο της ιστορίας.
Δεν είναι όμως μεγάλη ταινία. Πολύς θόρυβος, για μια ιστορία που έχει ξαναειπωθεί, σε όλες της τις εκδοχές, πλην αυτής που πραγματεύτηκε στο Brokeback Mountain ο Aνγκ Λι. Εξού και όλη αυτή η φασαρία. Της λείπει όμως η ένταση και το βάθος που θα περίμενα εγώ προσωπικά να υπάρχει στη διήγηση μιας τέτοιας ιστορίας. Τα 8 Οσκαρ (όχι ότι σημαίνουν πάντα κάτι αυτά) είναι υπερβολικά, για να δούμε πόσα θα πάρει τελικά.
Κυριακή απόγευμα, Walk the line, στο Mall (άθλιο μέρος)
Εξαιρετική ταινία, συμπαγής και όμορφα δουλεμένη, με εξαιρετικές ερμηνείες. Εδώ έχουμε το αντίθετο. Μια αγάπη που γεννιέται, δυναμώνει σιγά-σιγά και απογειώνεται όταν πρέπει, χρόνια μετά τον πρώτο έρωτα. Μια αγάπη που σώζει αυτούς που τη βιώνουν, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Μια αγάπη που τους κρατάει στη ζωή και στο τέλος τους δικαιώνει. Μέσα από όλα τα σκατά, ο Τζόνι Κας και η Τζουν Κάρτερ μένουν μαζί, δεμένοι σε μια γροθιά και φεύγουν από αυτή τη ζωή, με διαφορά 4 μηνών... Από τις ιστορίες που κάνουν τα δάκρυα να κυλούν λυτρωτικά, αφού αποτελούν ζωντανή απόδειξη του τι μπορεί να προκύψει μεταξύ δύο ανθρώπων, όταν αποφασίζουν να νικήσουν μαζί το φόβο. Δεν είναι και λίγο αυτό. Αναρωτιόμουν όταν βγήκα από την αίθουσα αν υπάρχει χώρος για τέτοιες αγάπες σήμερα.
Οι δε ερμηνείες, άψογες. Ο Χοακίν Φίνιξ και η Ρις Γοϋίδερσπουν απίστευτα ταιριαστοί, σαν να περίμεναν τόσα χρόνια να παίξουν μαζί σε αυτή την υπέροχη ταινία. Οι κριτικοί δεν την εκτίμησαν, ούτε και το κοινό. Το ηλίθιο ελληνικό κοινό, μόλις δύο χιλιάδες εισιτήρια έκοψε η ταινία ή κάτι τέτοιο. Δεν την επέλεξαν, ούτε ως μια ενδιαφέρουσα ιστορία, ακόμη κι αν είχαν ιδέα περί του ποιος ήταν ο Τζόνι Κας. Δεν πειράζει, έχει πάψει να μου προκαλεί εντύπωση αυτή η βλακεία. Το αντίθετο είναι που με εκπλήσσει πλέον.
Ιδού και οι στίχοι από το "The Ring of fire", που έγραψε η Τζουν Κάρτερ, όταν ο Κας πάλευε ακόμη με τα χάπια, από τη μία, και τον έρωτά του για εκείνη, από την άλλη:
Love is a burning thing
and it makes a firery ring
bound by wild desire
I fell in to a ring of fire...
I fell in to a burning ring of fire
I went down,down,down
and the flames went higher.
And it burns,burns,burns
the ring of firethe ring of fire.
The taste of love is sweet
when hearts like our's meet
I fell for you like a child
oh, but the fire went wild...
I fell in to a burning ring of fire...